- نقد و بررسی
- مشخصات
- نظرات کاربران
- پرسش و پاسخ
اسید نیتریک چیست؟
اسید نیتریک (Nitric acid) که فرمول شیمیایی آن HNO3 می‌باشد یک اسید قوی و مایعی خورنده است که در دسته مواد اولیه صنایع دارویی جای می‌گیرد و توسط اکسیداسیون آمونیاک و سپس واکنش احیائی با آب به دست می‌آید. اسید نیتریک خالص بی‌رنگ است. رنگ قهوه‌ای مایل به زرد آن در محلول‌های غلیظ اسید نیتریک، به‌واسطه انحلال دی‌اکسید نیتروژن در آن است. اسید نیتریک یک عامل اکسید کننده است و با بسیاری از مواد واکنش می‌دهد. این اسید حساس به نور می‌باشد و دچار تجزیه و تغییر رنگ می‌گردد. از محلول آمونیاک به عنوان ماده اولیه برای تولید اسید نیتریک استفاده میشود.
ویژگی‌های اسید نیتریک
- حساس به نور
- اسیدی دود کننده
- اکسید کننده‌ای بسیار قوی
- تنظیم کننده محیط اسیدی
- واکنش‌پذیر با مواد قابل احتراق
- ماده‌ای سمی و به شدت خورنده
- محلول شفاف، بی‌رنگ و با بوی تند.
کاربردهای اسید نیتریک
- آبکاری
- تولید دارو
- عکس‌برداری
- تولید ترکیبات آلی خاص
- تولید استر در اثر واکنش با الکل‌ها
- استفاده به‌عنوان واکنشگر آزمایشگاهی
- پیش‌سازهای نایلونی و صنایع شیرسازی
- به‌عنوان ماده اولیه جهت تولید آدیپیک اسید
- در تست رنگ‌سنجی برای تشخیص هروئین و مورفین
- یکی‌دیگر از کاربردها استفاده جهت تولید کودهای ازته است.
- قابل استفاده در تست تشخیصی آلکانوئیدهایی همچون LSD
- به منظور تمیز کردن شیشه پیش از ساختن آینه‌های نقره اندود
- در ساخت ترکیبات مبتنی بر نیتروژن مانند نایلون به‌کار برده میشود.
- استفاده از نوع پایدارتر در صنایع رنگ‌سازی و جوهرها به عنوان رنگدانه.
- در ترکیب با الکل برای حک کردن طرح روی فلزاتی مانند برنج، مس و برنز.
- اسید نیتریک برای خالص‌‌سازی فلزاتی چون طلا و پلاتین استفاده میشود.
- استفاده برای ساخت نمک‌های نیترات آمونیوم، نیترات نقره و نیترات کلسیم
- این ماده در ساخت انواع مختلفی از پلیمرها مانند پلی‌آمیدها و پلی‌اورتان استفاده میشود.
- جهت تمیز کردن سطوح شیشه‌ای مختلف از جمله لام‌های میکروسکوپ به صورت جدا یا همراه با اسید کلریدریک.
- در مهندسی هوافضا، از این ماده به‌صورت گسترده به‌عنوان اکسیدکننده در سوخت مایع موشک ها استفاده میشود.
- از اسید نیتریک رقیق شده برای ساخت محصولات دکوری چوبی به منظور ایجاد حالت قدیمی و کهنه در آن‌ها استفاده میشود.
- به عنوان نگهدارنده در تولید محصولات پروتئینی از جمله: سوسیس، کالباس، انواع بیف‌ها، بیکن‌ها، همبرگر و… استفاده میشود.
- از مخلوط nitric acid و اسید فسفریک برای تمیز کردن رسوبات، ترکیبات کلسیمی و منیزیمی روی ظروف خوراکی و لبنیات استفاده میشود.
- از اسید نیتریک می‌توان در بازیافت پلاتین استفاده کرد و از آنجا که تمامی نیترات‌‌های فلزات محلول هستند می‌توان به این وسیله، اورانیوم را به صورت خالص تهیه کرد که در نیروگاه‌های اتمی کاربرد دارد.
- برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها و مسمومیت‌های غذایی کشنده در این فراورده‌ها از یون نیتریت استفاده میشود. این ماده به عنوان افزودنی به گوشت تازه و برای ثابت ماندن رنگ گوشت قرمز مصرف میشود.
- به دلیل قدرت اکسیدکنندگی زیاد در حین تماس با ترکیباتی مانند سیانیدها و کاربیدها سبب انفجار میشود. از دیگر مصارف این اسید تولید موادی مانند: سایکلو تری‌متیلن تری‌نیترامین، ماده منفجره مانند نیتروگلیسیرین و تری‌نیتروتولوئن می‌باشد.
- برای تولید گروه‌های عاملی روی سطح نانو لوله‌های کربنی، آن‌ها را در محیط آبی به صورت کاملا هموژن دیسپرس می‌کنند. به همین خاطر ابتدا نانو لوله‌های کربنی در محیط‌های اسیدی مختلف از قبیل اسید نیتریک، اسید سولفوریک و اسید کلریدریک دیسپرس می‌شوند.
ایمنی نیتریک اسید
جوهرشوره یک ماده خورنده و اکسیدکننده بسیار قوی است. خطر عمده ناشی از آن سوختگی‌های شیمیایی است، زیرا باعث هیدرولیز اسیدی پروتئین‌ها و چربی‌ها شده و در نتیجه باعث تجزیه بافت زنده پوست و گوشت میشود. اسید نیتریک غلیظ به دلیل واکنش با کراتین، پوست انسان را زرد رنگ می‌کند. این لکه‌های زرد هنگام خنثی شدن به رنگ نارنجی در می‌آیند. اثرات سیستمیک ندارد و این ماده سرطان‌زا یا موتاژن محسوب نمی‌شود.
فروشگاه مرکز شیمی ایران عرضه کننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی، صنعتی و صنایع مربوطه مفتخر است که میتواند اسید نیتریک را با کیفیتی تضمین شده و قیمتی مناسب از تامین کنندگان معتبر به کلیه خریداران در سراسر کشور تحویل نماید.
