لسیتین سویا (خوراکی)

معرفی لسیتین سویا (خوراکی)

لسیتین (lecithin) با فرمول شیمیایی C35H66NO7P یک چربی است که برای سلول‌های بدن ضروری است و در بسیاری از غذاها، از جمله سویا و زرده تخم مرغ یافت شود. لستین از کولین، اسید چرب، گلیسرول، گلی کولیتپید، فسفولیپید، اسید فسفریک و تری گلیسرید تشکیل شده است. اولین بار لسیتین از زرده تخم مرغ جدا شده بود. امروزه از گیاه پنبه‌دانه، منابع دریایی، شیر، کلزا، سویا و آفتابگردان به‌طور منظم لستین استخراج می‌شود، که معمولا به‌صورت مایع استفاده می‌شود؛ اما می‌توان آن را به صورت گرانول نیز خریداری کرد. هنگامی که دو فاز روغن و آبدار کنار هم قرار می‌گیرند و مخلوط می‌شوند، قطرات روغن در ابتدا گسترش می‌یابد و به نظر می‌رسد به‌طور مساوی پراکنده می‌شوند. هنگامی که تکان خوردن متوقف می‌شود، روغن دوباره از آب جدا می‌شود. به همین دلیل است که لسیتین برای این منظور  نقش امولسیفایری آن ایفا می‌کند. هنگامی که از لسیتین استفاده می‌شود، روغن به ذرات کوچکتر در آمده و توسط لسیتین به راحتی در فاز آب هضم و حل می‌شود و  بدین دلیل لسیتین سویا به‌عنوان یک افزودنی در غذاهای فرآوری شده، داروها و مکمل‌ها استفاده می‌شود؛ لستین به این محصولات ظاهر صاف و یکنواخت می‌دهد. علاوه بر این، توانایی آن برای تحریک چربی‌ها، آن را یک ماده ایده‌آل برای اسپری‌های پخت و پز و صابون مبدل ساخته است. لسیتین تجارتی را از روغن سویا تولید می‌کنند و به همین دلیل سویا لسیتین نامیده می‌شود.

خواص لسیتین سویا

• باعث  حفظ شادابی و طراوت پوست می‌شود.
• لسیتین نقش بسار موثری در تقویت حافظه و جلوگیری از آلزایمر دارد.
• لسیتین در سویا از بروز انواع سرطان مانند سرطان پروستات و سرطان سینه جلوگیری می‌کند.
• استفاده از مکمل‌های لسیتین سویا باعث افزایش ایمنی بدن می‌شود، مخصوصا در افرادی که مبتلا به دیابت هستند.
• استفاده از لسیتین در دوران حاملگی بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا این ماده در تشکیل ساختار مغز و سیستم عصبی جنین نقش بسزایی دارند.
• همچنین تعداد سلول‌های کشنده طبیعی به نام لیموسیت‌ها که برای ایمنی بدن ضروری هستند، در افراد بدون دیابت به اندازه ۹۲ درصد افزایش می‌دهد.
• از آنجایی که رژیم غذایی سرشار از سویا باعث افزایش کلسترول خوب می‌شود و کلسترول بد را کاهش می‌دهد. مکمل‌های لسیتین هم باعث کاهش کلسترول می‌شوند. به این ترتیب سبب کاهش بیماری‌های قلبی عروقی و تولید سنگ صفرا می‌شود.
• لسیتین سویا دارای خواص امولسیون کننده و خواص روان کنندگی است و در گروه سورفاکتانت‌ها قرار می‌گیرد. این ماده می‌تواند توسط بدن انسان به‌طور کامل تبدیل و متابولیزه شود، به‌طوری که در هنگام مصرف خوراکی‌های دارای لسیتین به بدن انسان هیچ آسیبی وارد نمی‌شود. برخی از امولسیفایرهای دیگر تنها می‌توانند از طریق کلیه‌ها دفع شوند و در بدن هضم نمی‌شوند.

موارد مصرف لسیتین سویا

• مصرف منظم لسیتین، پوست‌های دارای آکنه و زخم را ترمیم می‌کند.
• خاصیت سیالیت شکلات را به روش کاهشی ویسکوزیته کنترل می‌نماید.
• کرم‌ها و لوسیون‌ها را تثبیت می‌کند و مانع از کریستال شدن چربی می‌شود.
• به‌عنوان تقویت کننده حافظه عمل می‌کند و از انسداد کبد جلوگیری می‌کند.
• جهت نرمی کیک و کلوچه کاربرد گسترده‌ای دارد و در تولید کره نیز کاربرد دارد.
• به‌عنوان امولسیون و گسترش چربی برای کمک به مخلوط کردن مواد تشکیل دهنده همگن استفاده می‌شود.
• ویسکوزیته را کاهش می‌دهد و کنترل کریستالیزاسیون قند را در طی فرآیند تولید شکلات و قنادی کنترل می‌کند.
• میزان کره کاکائو ۳ تا ۵ درصد با افزودن لسیتین به شکلات کاهش می‌یابد. کاربرد دیگر آن مرطوب نگه داشتن پودر کاکائو است.
• باعث افزایش طول عمر و حجم و همچنین کمک به امولسیون سیستم‌های چربی، قند و آب، و احتباس آب در محصولات نانوایی و شیرینی می‌شود. 
• یائستگی در زنان معمولا با عوارضی از جمله درد استخوان، گرگرفتگی و یا عارضه‌های پوستی همراه است؛ مصرف لسیتین می‌تواند این علائم را تا حد زیادی کاهش دهد و سطح هورمون‌های زنانه را تنظیم کند.
• مصرف لسیتین سویا ازپوکی استخوان جلوگیری می‌کند و باعث تقویت استخوان می‌شود. این ماده به‌طور خاصی روی خانم‌ها تاثیر گذار است و باعث می‌شود در ناحیه استخوان و لگن، شکستگی کمتری داشته باشند.
• لسیتین به همراه اسیدهای چرب و ویتامین E، باعث یک دست شدن رنگ پوست می‌شود. استفاده از لسیتین برای اشخاصی که مدت طولانی در معرض نور آفتاب هستند، به جلوگیری از تشکیل رنگدانه و تیره شدن پوست کمک می‌کند. همچنین لسیتین سویا ماده موثری در بروز چین و چروک و افتادگی پوست است.