- نقد و بررسی
- مشخصات
- نظرات کاربران
- پرسش و پاسخ
پتاسیم یدید چیست؟
پتاسیم یدید (Potassium iodide) با فرمول شیمیایی KI به صورت یک نمک سفید یا پودر است که ساختار بلوری مکعبی و خواص فیزیکی مشابه با سدیم کلراید دارد. پتاسیم یدید جز مهمترین مواد شیمیایی تجاری شناخته شده است. در واقع پتاسیم یدید یک ترکیب شیمیایی، دارویی، مکمل رژیم غذایی یا یک افزودنی تجاری به نمک طعام برای تولید نمک یددار میباشد. نام‌های دیگر یدید پتاسیم عبارتند از: پتاسیم یداید، کالیم یدید، پتید، Thyroshield، ThyroSafe و knollide. همچنین پتاسیم یدید در شیمی آلی به‌عنوان یک منبع یدید در ترکیبات آلی عمل می‌کند. پتاسیم یدید میتواند به‌صورت محلول با نام (SSKI) باشد. نمونه‌های ناخالص یدید پتاسیم به‌دلیل اکسیداسیون آهسته نمک برای پتاسیم کربنات و ید، زرد رنگ هستند. کار کردن با پتاسیم یدید نسبت به سدیم یدید بسیار راحت‌‌تر است.
تولید پتاسیم یدید
برای تولید این ماده راه‌های متفاوتی وجود دارد که برخی از آن‌ها را در اینجا شرح خواهیم داد:
الف: محلول آبی رقیق پتاسیم هیدروکسید با یدین (I2) مخلوط شده و محصول واکنش KI و پتاسیم یدات خواهد بود:
6 KOH + 3 I2 → 5 KI + KIO3 + 3 H2O
محلول به‌دست آمده توسط حرارت دادن غلیظ می‌شود. سپس به آن پودر زغال اضافه شده و به خوبی مخلوط خواهد شد. مخلوط موجود تا زمان خشک شدن کامل تبخیر شده و سپس آتش زده می‌شود. زغال باعث می‌شود که یدات به یدید تبدیل شده و تمامی یدیدها نیز به‌صورت یدید پتاسیم در خواهد آمد. جامد باقی‌مانده با آب خیس شده، فیلتر می‌شود و تا غلطت مناسب تبخیر خواهد شد.
ب: مفتول آهنی در حضور آب با یدین واکنش داده و Fe3I8 تولید خواهد شد، در این واکنش یدات تولید نخواهد شد. سپس محلولی از پتاسیم کربنات به محلول اضافه می‌شود:
Fe3I8 + 4 K2CO3 → 8 KI + Fe3O4 + 4 CO2
سپس محلول به‌مدت چند دقیقه می‌جوشد و فیلتر خواهد شد، محلول فیلتر شده غلیط شده و سپس کنار گذاشته می‌شود تا کریستاله شود.
موارد مصرف پتاسیم یدید
پتاسیم یدید یکی از مشتقات مهم ید در داروسازی و ضدعفونی‌کننده‌ها و صنعت پلیمر میباشد. از دیگر کاربردهای این ترکیب می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- پایدارکننده حرارتی نایلون ۶ و ۶
- تهیه قرص یدید پتاسیم برای مراکز هسته‌ای
- کاربردهای آزمایشگاهی در تیتراسیون‌های یدومتری
- درمان برخی عفونت‌های قارچی مانند sporotrichosis
- از اولین کاربردهای پزشکی پتاسیم یدید در درمان سفلیس بوده است.
- استفاده در ضدعفونی‌کنندهای انسانی و دامی نظیر گلیسیرین یده
- در داروسازی جهت ساخت مکمل‌های مولتی ویتامین مینرال و برخی داروهای خلط‌آور
- در حفاظت از تیروئید از پتاسیم یدید به‌منظور بلاک یا مسدود کردن جذب ید تیروئید در اسکن پزشکی هسته‌ای و در درمان با دیگر ترکیبات رادیواکتیو استفاده می‌شود.
- استفاده از پتاسیم یدید به‌عنوان مکمل غذایی در خوراک و علوفه حیوانات و رژیم غذایی انسان است. در رژیم غذایی انسان از اضافه‌کردن یدید پتاسیم به نمک طعام برای جلوگیری از کمبود ید (نمک کم سدیم) در جوامعی که مصرف غذاهای دریایی در آن‌ها کم است، کاربرد دارد. اغلب دکستروز یا سدیم تیوسولفات به نمک یددار برای تثبیت پتاسیم یدید اضافه می‌کنند.
ایمنی و شرایط نگهداری پتاسیم یدید
پتاسیم یدید در شرایط دمایی و فشاری معمولی پایدار است. غلظت بالای آن میتواند باعث سوزش پوست و چشم گردد. درصورت آلودگی پوست یا چشم باید به‌طور مکرر و زیاد با آب خنک شستشو داده شود. اما دقت کنید که در هنگام استفاده از این ماده از ماسک، دستکش، عینک و لباس مخصوص استفاده کنید. حتما این ماده را در محیطی خنک و به‌دور از نور مستقیم آفتاب و گرمای شدید و در ظروف کاملاً پلمب شده نگهداری گردد و از نگهداری هرگونه اسید یا باز قوی و اکسیدکننده قوی مایع در کنار آن جلوگیری شود.
فروشگاه مرکز شیمی ایران عرضه کننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی، صنعتی و صنایع مربوطه مفتخر است که میتواند پتاسیم یدید را با کیفیتی تضمین شده و قیمتی مناسب از تامین کنندگان معتبر به کلیه خریداران در سراسر کشور تحویل نماید.
