رنگ ها در همه جا هستند. ترکیب شیمیایی نور از طریق یک طیف الکترومغناطیسی در طول موج جذب، منتقل یا منعکس می شود. به همین دلیل است که هنگامی که نور از هر محلولی عبور می کند، بخشی از آن جذب محلول می شود. یکی از ابزاری که برای تجزیه و تحلیل نور به کار برده می شود اسپکتروفتومتری است. این دستگاه امکان تجزیه و تحلیل دقیق مواد را فراهم می کند. برای این که بهتر بدانید اسپکتروفتومتری چیست در این مقاله به شما اطلاعاتی داده ایم.
جهت خرید "اسپکتروفتومتر و محصولات مرتبط " با بهترین کیفیت کلیک نمائید
اسپکتروفتومتری چیست ؟
اسپکتروفتومتری وسیله ای برای تحقیق، تجزیه و تحلیل نور، طیف های مختلف و مواد آلی است. اسپکتروفتومتری در شیمی و بیوشیمی برای واکنش های کاتالیز شده با آنزیم به کار می رود. همچنین این دستگاه در فیزیک، زیست شناسی و مطالعات بالینی مانند بررسی هماتولوژی و بافت ها نیز کاربرد دارد.
این وسیله به دانشمندان این امکان را می دهد تا نمونه های مختلف را بدون هیچ گونه تماس پوستی تجزیه و تحلیل کنند. برای این که بهتر بدانید اسپکتروفتومتری چیست باید بگوییم که این وسیله از یک لوله کوچک به نام کووت استفاده می کند که ماده مورد نظر برای آزمایش در آن قرار می گیرد.
اسپکتروفتومتری چگونه کار می کند؟
اسپکتروفتومتری یک روش استاندارد و به صرفه برای اندازه گیری میزان جذب نور ماده یا مقدار مواد شیمیایی در یک محلول مشخص است. این وسیله برای آزمایش از پرتو های نور استفاده می کند. این پرتو ها از نمونه عبور می کنند. نور در هر ماده و هر طول موج خاصی می تواند جذب شود یا از آن رد شود.
برای آگاهی از اینکه اسپکتروفتومتری چیست، می گوییم که به کمک این کار می توان اسپکتروفتومتر را اندازه گیری کرد. این وسیله از دو بخش اساسی تشکیل شده است. یک بخش طیف سنج و بخش دیگر نور سنج نام دارد. از وسیله طیف سنج برای اندازه گیری طول موج استفاده می شود. قسمت بعدی که نور سنج نام دارد، برای اندازه گیری مقدار و شدت نوری که از ماده می گذرد استفاده می شود.
علاوه بر این، دو جزء اصلی دستگاه قسمت های دیگری نیز دارند. از دیگر قسمت های دستگاه می توانیم منبع نور، محفظه نمونه، آشکار ساز، یک نمایشگر دیجیتال و یک بسته نرم افزاری برای تجزیه و تحلیل داده ها را نام ببریم.
قسمت های مختلف اسپکتروفتومتری
برای دانستن اینکه اسپکتروفتومتری چیست، بهتر است که با قسمت های مختلف این وسیله آشنا شوید. ما در این بخش در مورد قسمت های مختلف این وسیله توضیح داده ایم.
- منبع نور
همان طور که گفتیم اسپتکتروفتومتر ها برای کار به نور متکی هستند؛ به همین دلیل بسیار مهم است که دستگاه منبعی برای تامین نور داشته باشد. به دلیل گسترده بودن و متفاوت بودن نمونه ها، منابع نوری نیز می توانند متفاوت باشند. منبع نور می تواند طیف وسیعی از طول موج های مرئی ، UV و IR را برای دستگاه تولید کند.
- تک فام ساز
یکی دیگر از این وسیله ها تک فام ساز ها هستند. تک فام ساز یک دستگاه اپتیکی است که پهناي باریکی از طول موج ها را از نوري با طیف گسترده انتخاب می کند. در دستگاه هایی که از اشعه های UV ، مرئی و مادون قرمز استفاده می کنند، تک فام ساز به کار گرفته می شود.
- فضای نمونه
به افرادی که هنوز نمی دانند اسپکتروفتومتری چیست و چه قسمت هایی دارد باید بگوییم فضای نمونه در واقع قسمتی از دستگاه است که نمونه مورد نظر در آن قرار می گیرد و بر روی آن آزمایش های مختلف انجام می شود. فضای نمونه می تواند یک کووت باشد که از مواد مختلفی مانند شیشه یا کوارتز ساخته شده است.
- آشکار ساز
آشکار ساز در واقع عنصر دریافت کننده نور است که انرژی نور را به خود جذب می کند. در اسپکتروفتومتر های معمولی، بیشتر اوقات از لوله های فتو ضربی و فوتودیود ها استفاده می شود. این وسیله انرژی نور را به یک سیگنال الکتریکی تبدیل می کند که قابل جذب و بررسی است.
- نمایشگر دیجیتال
درباره این موضوع که اسپکتروفتومتری چیست و مدل های امروزی آن با مدل های قدیمی چه تفاوتی دارند، باید بدانید که یکی از تفاوت های مدل های جدید با مدل های قدیمی این است که مدل های جدید، نمایشگر دارند.
نمایشگر در دستگاه برای تغییر در تنظیمات ابزار و تنظیم پارامتر ها استفاده می شود. همچنین از آن می توان برای دیدن نتایج نیز استفاده کرد. در واقع نمایشگر برای راحتی بیشتر در دستگاه نصب شده است و تاثیری در کارکرد آن ندارد.
- تحلیل داده ها
برای داشتن آگاهی کافی از اینکه اسپکتروفتومتری چیست، خوب است که علاوه بر قسمت های سخت افزاری با قسمت نرم افزاری آن نیز آشنا شوید. قسمت نرم افزاری دستگاه کمک می کند تا دستگاه توانایی این را داشته باشد که هر نوع محاسباتی را انجام دهد. ویژگی نرم افزاری دستگاه کمک می کند تا دستگاه با توجه به پارامتر های خود بتواند داده ها را پردازش کند و نتیجه نهایی را ارائه دهد.
یک طیف سنج با اسپکتروفتومتری چه تفاوتی دارد ؟
عملکرد طیف سنج و اسپکتروفتومتری در واقع عملکرد بسیار مشابهی دارند؛ اما تفاوت های زیادی بین این دو وجود دارد. یک طیف سنج، تنها بخشی از اسپکتروفتومتری و یکی از اجزاء آن است؛ اما هنگامی که به تنهایی مورد استفاده قرار بگیرد نمی تواند کاربردی داشته باشد.
نتیجه گیری
امروزه وسایل و تجهیزات بسیار زیادی در آزمایشگاه و صنایع مختلف وجود دارند که از آن ها می توان در بررسی چیز های مختلف استفاده کرد. یکی از این وسایل پر کاربرد اسپکتروفتومتری ها هستند. این وسیله برای تحقیق در باره نور، تجزیه و تحلیل آن و طیف های مختف نور به کار گرفته می شود و در شیمی، بیو شیمی، فیزیک و بسیاری از شاخه های دیگر کاربرد دارد. درباره اینکه اسپکتروفتومتری چیست و چه بخش هایی دارد، در این مقاله مطالبی را به طور مفصل بیان کردیم.
