دو شوینده که احتمالاً نام آن ها را زیاد شنیده اید، آب ژاول و وایتکس هستند. آب ژاول و وایتکس درواقع هر دو یک ماده هستند و برخی از افراد به اشتباه فکر می کنند که این دو اسم با یکدیگر تفاوت دارند و به همین دلیل به دنبال تفاوت آب ژاول با وایتکس هستند. ما در این مقاله برای اینکه بیشتر با آب ژاول یا همان وایتکس آشنا شوید درمورد ویژگی های این ماده و کاربرد آن توضیح داده ایم.
آب ژاول چیست و چه کاربرد هایی دارد؟
آب ژاول یک سفید کننده و ضد عفونی کننده است و می تواند پاتوژن هایی مانند باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و مایکوباکتریوم ها را از بین ببرد. به همین دلیل است که این ماده یک شویندهٔ خانگی محبوب است. این ماده به دلیل سفید کنندگی خود می تواند جزء مواد شویندهٔ لباس باشد.
آب ژاول در واقع همان وایتکس می باشد و هیچ تفاوتی با هم ندارند. شاید مهم‌ترین تفاوت این دو ترکیب در غلظت این ترکیبات باشد. وایتکس همان آب ژاول است با غلظت پایین‌تر هیپوکلریت سدیم که همین غلظت پایین، آن را برای استفاده در مصارف خانگی خاص کرده است. وایتکس ناپایدار است و ۰/۷۵ گرم در روز از این محلول تبخیر می‌شود که باعث از دست دادن تاثیر اولیه خود می‌شود. نام‌های این دو ترکیب متفاوت است اما هر دوی آن‌ها خواص یکسان و عملکرد مشابهی دارند. از هر دو ترکیب با وجود تفاوت آب ژاول با وایتکس برای ضدعفونی کردن سطوح، لکه بری و تولید برخی ترکیبات در صنایع دارویی استفاده می‌شود. ماده زرد رنگ هیپوکلریت سدیم با خاصیت ضدعفونی کنندگی و لکه بری با نام های مختلفی از قبیل آب ژاول، وایتکس، اکسید کلرید سدیم و آنتی فرمین و javel water و vaytex bleach شناخته شده است.
علاوه بر این موارد از آب ژاول استفاده های صنعتی نیز می شود. برای مثال از آن می توان در کارخانه های شیمیایی، مواد غذایی، شیشه و صنایع دفع زباله و حتی صنایع دارویی استفاده کرد. از آب ژاول حتی می توان برای سفید کردن منسوجات مختلف نیز استفاده کرد.
از آب ژاول برای کاهش بوی فاضلاب های صنعتی استفاده می شود. همچنین این ماده می تواند از رشد جلبک در مکان های مختلف جلوگیری کند. به دلیل سفید کنندگی و ضد عفونی کنندگی بسیار بالای این ماده از آن برای ضد عفونی کردن استخر ها نیز استفاده می شود. آب ژاول در سرتاسر دنیا برای تصفیهٔ آب های صنعتی و شهری مورد استفاده قرار می گیرد و به کمک آن می توان آبی تمیز و آشامیدنی تأمین کرد.
آب ژاول چگونه آب را ضد عفونی می کند؟
حال که متوجه شدید آب ژاول در واقع همان وایتکس است، دیگر لازم نیست که به دنبال تفاوت آب ژاول با وایتکس باشید و بهتر است درمورد ویژگی های این ماده بیشتر بدانید. آب ژاول درست مانند کلر هنگامی که به آب اضافه می شود، هیپوکلرو اسید تولید می کند.
هیپوکلرو اسید بعد از تولید شدن در آب با پاتوژن های مختلف موجود در آب مانند باکتری ها، ویروس ها و تک یاخته ها واکنش نشان می دهد و آن ها را غیر فعال می کند. با غیر فعال کردن آن ها دیگر امکان تکثیر نیست و خطری نیز انسان را تهدید نمی کند. این فرآیند با اسم اکسیداسیون شناخته می شود.
اثرات آب ژاول بر سلامتی چیست؟
تماس مستقیم با این ماده تأثیراتی منفی بر روی سلامت انسان می گذارد؛ اما اگر زیاد در معرض آن قرار نگیرید، خطری شما را تهدید نمی کند. اگر مقدار آن از حد استاندارد بگذرد، می تواند مشکلاتی برای شما ایجاد کند. برخی از این مشکلات شامل موارد زیر می شود:
- بروز سرطان های خاص
طبق تحقیقات انجام شده نوشیدن آبی که بیش از حد در آن کلر یا آب ژاول هست، می تواند باعث بروز سرطان هایی مثل سرطان سینه، راست روده (رکتوم) و مثانه شود. همچنین این فرضیه هست که وجود بیش از حد آب ژاول در آب نوشیدنی می تواند باعث به وجود آمدن تری هالومتان شود. این ماده می تواند رشد رادیکال های آزاد که نقش اصلی را در بروز سرطان دارند افزایش دهد.
- مشکلات پوست و مو
اگر با آبی که بیش از حد مجاز در آن آب ژاول باشد دوش بگیرید و خود را بشویید، احتمالاً دچار مشکلاتی در ناحیهٔ پوستی بدن خود خواهید شد. این ماده می تواند پوست بدن به خصوص ناحیهٔ سر را تحریک و آن را حساس کند. همچنین اگر بیماری هایی پوستی مانند اگزما دارید، این مشکلات شدید تر نیز خواهند شد.
آب ژاول بیشتر از حد استاندارد در آب می تواند مشکلات مختلفی را برای مو از جمله خشکی و شکستگی مو به همراه داشته باشد.
- مشکلات تنفسی
در صورت تماس با آب ژاول احتمالاً دچار مشکلات تنفسی خواهید شد؛ زیرا آب ژاول از خود بخار تولید می کند و هنگامی که شما آن بخار را تنفس می کنید، آسیب های جدی به دستگاه تنفسی شما وارد می شود.
- مشکلات جسمی
علاوه بر موارد بالا یکی دیگر از معایب آب ژاول بروز مشکلات جسمی است. اگر به اشتباه مقداری آب ژاول را قورت دهید، مشکلاتی مانند اسهال، استفراغ، معده درد و آسیب های دائمی جدی به دستگاه گوارش خواهید داشت.
مقدار استاندارد آب ژاول در آب چقدر است؟
حال خوب است که با مقررات استفاده از آب ژاول در آب آشنا شوید. به طور کلی برای تصفیهٔ آب باید حدود 0.5 تا 2 PPM (قسمت در میلیون) آب ژاول به آب اضافه شود. بیشتر یا کمتر از این مقدار می تواند برای انسان خطرناک باشد.
کاربردهای آب ژاول و وایتکس به چه صورت است؟
از هر دو ترکیب به عنوان ضدعفونی‌کننده قوی استفاده می‌شود. در برخی از فرآیندهای صنعتی مانند تولید کاغذ برای سفید کردن خمیر کاغذ از آب ژاول استفاده می‌شود. وایتکس بیشتر در مصارف خانگی استفاده می‌شود.
نتیجه گیری
یکی از اشتباهاتی که امروزه مردم دچار آن می شوند، این است که فکر می کنند آب ژاول و وایتکس با یکدیگر تفاوت دارند. در حالی که اینطور نیست. ما در این مقاله برای اینکه بهتر متوجه تفاوت آب ژاول با وایتکس شوید، توضیح دادیم که این دو اسم در واقع یک ماده هستند. بعد از آن برای آشنایی بیشتر با آب ژاول درمورد ویژگی های آن توضیح دادیم.
