پودر گیمسا

پودر گیمسا چیست؟

گیمسا (Giemsa's stain powder) یک ماده شیمیایی برای رنگ‌آمیزی بافتی است. نام این ماده از نام یک شیمیدان و باکتری‌شناس آلمانی به نام Gustav Giemsa گرفته شده است. گیمسا در واقع ترکیبی از متیلن بلو، ائوزین و آزور B است؛ بنابراین رنگ گیمسا یکی از رنگ‌های مهم گروه رومانوفسکی است. این رنگ قابلیت رنگ‌آمیزی سیتوپلاسم، هسته، گرانول‌های سلول‌های خونی و پلاکت‌ها را دارد. لذا از آن در تفکیک سلول‌های خونی و مغز استخوانی استفاده می‌شود. البته این رنگ در تهیه رنگ رایت – گیمسا نیز کاربرد دارد. اجزا و ساختمان‌های اسیدی سلول‌ها رنگ‌های قلیائی را می‌پذیرند؛ لذا این ساختمان‌ها را بازوفیلیک (قلیا دوست) دوستار مواد بازی گویند مثل هسته سلول که در این رنگ‌آمیزی آبی رنگ می‌شود. اجزا و ساختمان‌هایی که فقط رنگینه‌های اسیدی را به‌خود راه می‌دهند اسیدوفیلیک (اسید دوست) یا ائوزینوفیلیک (ائوزین دوست) می‌نامند. این اجزا که در سیتوپلاسم بعضی سلول‌ها قرار دارند با این رنگ‌آمیزی قرمز رنگ می‌شوند. اجزا و ساختمان‌هایی که ترکیبی از دو رنگینه، هم رنگینه اسیدی هم رنگینه بازی را به‌خود راه می‌دهند نوتروفیلیک (خنثی دوست) می‌نامند. بهترین رنگ برای رنگ‌آمیزی گسترش خونی رنگ رایت_گیمسا است. رنگینه متیلن آبی که خاصیت بازی دارد، ‌قسمت‌های اسیدی سلول را رنگ می‌کند. قسمت اسیدی سلول مثل هسته سلول به‌خاطر وجود نوکلئیک اسید (اسیدهای هسته‌ای) خاصیت اسیدی دارند. با این رنگ هسته سلول‌ها آبی تیره متمایل به بنفش می‌شود.

طرز تهیه رنگ گیمسا

• پودر گیمسا 3 الی 8 گرم
• الکل متانول خالص 37 سی‌سی
• گلیسرین خالص 125 سی‌سی
• پودر گیمسا را در هاون کوبیده و به آن متانول اضافه کرده و سپس گلیسرین را به آن اضافه می‌کنیم و در یک ظرف درب‌دار قهوه‌ای به مدت 3 روز در اتو 37 درجه نگهداری می‌کنیم و هر روز 2-1 مرتبه آن را تکان می‌دهیم. پس از 3 روز محلول را صاف و نگهداری می‌کنیم.

نکته: برای استفاده به نسبت 2/1 (یک قسمت رنگ و دو قسمت آب) رقیق می‌کنیم و می‌توان پس از صاف کردن گلیسرین را افزود.

ویژگی پودر گیمسا

• قابل انحلال در الکل
• غیرقابل انحلال در آب
• خطرناک و دارای سمیت
• گستره pH برابر با 6 – 8 در دمای ℃ 25
• دارای رنگ سبز تیره مایل به مشکی در حالت جامد یا کریستالی
• دارای رنگ آبی تیره مایل به مشکی یا آبی مایل به بنفش در حالت محلول

کاربرد پودر گیمسا

• در لام خون محیطی (PBS)          
• کاربرد در تهیه رنگ رایت_گیمسا
• در آسپیراسیون مغز استخوان (BMA)
• شناسایی مالاریا و یا سایر انگل‌های خونی
• رنگ‌آمیزی کروموزوم و شناسایی انحرافات کروموزومی
• در لام بیوپسی معده (برای دیدن باکتری هلیکوباکترپیلوری)
• در بیوپسی پوست مشکوک به عفونت سالک (لشمانیازیس)
• رنگ‌آمیزی نمونه‌های بافتی (لوزه، طحال، معده و مغز استخوان)
• رنگ‌آمیزی کپسول‌های کلبسیا، پنوموسیستیسر جیرووسی، هیستوپلاسما کپسولاتوم
• در بیوپسی دئودنوم (در فردی که سوءجذب با عامل ژیاردیا دارد با علائم اسهال مزمن و دفع گاز)
• برای تمایز مورفولوژی هسته‌ای و سیتوپلاسمی سلول‌های مختلف خون مانند پلاکت، RBC ،WBC استفاده می‌شود.
• در رنگ‌آمیزی گسترش خونی برای شناسایی تک‌یاخته‌های خونی مانند لیشمانیا و شناسایی برخی باکتری‌ها مانند ریکتزیاها و همچنیین برای شمارش گلبول‌های سفید و قرمز خون استفاده می‌شود. 

فروشگاه مرکز شیمی ایران عرضه کننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی، صنعتی و صنایع مربوطه مفتخر است که می‌تواند پودر گیمسا را با کیفیتی تضمین شده و قیمتی مناسب از تامین کنندگان معتبر به کلیه خریداران در سراسر کشور تحویل نماید.