بلاگ

در شیمی آلی اتانول و متاول دو شکل اساسی و پرکاربرد الکل هستند. در واقع الکل مولکولی است که در انتها دارای یک گروه –OH است. الکل‌ها در بسیاری از فرایندهای شیمیایی آلی نقش مهمی دارند و میزان واکنش‌پذیری آن‌ها بر اساس اسکلت کربن و سایر گروه‌های مولکول الکل متغیر است. برای این که بهتر به تفاوت متانول و اتانول پی ببرید و بیشتر درمورد این دو ماده الکلی بدانید، ادامه مقاله را از دست ندهید. در این مقاله درمورد تفاوت متانول و اتانول در فرمول شیمیایی، خواص و نحوه تولید آن‌ها توضیح داده شده است.

اتانول چیست؟

اتانول (Ethanol) با فرمول شیمیایی CH3CH2OH شناخته و از پیوند یک گروه اتیل (-CH3CH2) با یک گروه هیدروکسید (OH-) تشکیل می‌شود. نام مخفف اتانول EtOH است. اتانول بسیار قابل اشتعال و فرار است؛ به همین دلیل در نگهداری از آن باید دقت زیادی داشت. همچنین اتانول به دلیل ایجاد پیوند هیدروژنی به راحتی در آب حل می‌شود. اتانول قابلیت این را دارد که با دیگر الکل‌ها نیز ترکیب شود. اتانول ترکیبی شیمیایی با بوی خاص و آتش‌گیری است که در نوشیدنی‌های الکلی وجود دارد. این نوع الکل دارای خاصیت مست‌کنندگی است و در نوشیدنی‌های الکلی با درصدهای مختلف پیدا می‌شود. علاوه بر این در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارد. این کاربردها در عطر‌ها، ادکلن‌ها، وانیل و همچنین به‌عنوان سوخت در برخی خودروهای جدید است.

اتانول، مایعی بی‌رنگ بوده، گرانروی آن، مانند آب است و بوی نسبتاً تندی دارد. در صنعت به عنوان حلال و ماده واسطه شیمیایی برای تولید بیشتر ترکیبات آلی استفاده می‌شود. اتانول در مقایسه با ترکیبات آلی که وزن مولکولی یکسانی با آن دارند، نقطه جوش بالاتری دارد.

فرمول مولکولی	C2H6O۱
جرم مولی	46.069 g·mol−1
شکل ظاهری	مایع بی رنگ
چگالی	0.78945 g/cm3 (at 20 °C)
نقطه ذوب	−114.14 ± 0.03 °C
نقطه جوش	78.23 ± 0.09 °C

تفاوت متانول و اتانول در این است که اتانول یک مایع بی‌رنگ است و بوی شیمیایی ضعیفی دارد. اتانول جدا از برهم‌کنش‌های فراوانش با دیگر حلال‌های آلی، به عنوان یک اسید ضعیف نیز عمل می‌کند و میزان اسیدیته آن از میزان اسیدیته آب کمتر است.

متانول چیست؟

متانول (Methanol) را با نام دیگر متیل الکل نیز می‌شناسند. این نوع الکل از اتصال یک گروه متیل (-CH3) به یک گروه هیدروکسید (-OH) به دست می‌آید و فرمول شیمیایی آن به صورت CH3OH است. البته آن را به صورت کوتاه شده MeOH نیز می‌نویسند. متانول را با نام الکل چوب نیز می‌شناسند؛ زیرا در گذشته از آن برای تقطیر چوب استفاده می‌شده است. متانول معمولا با کاتالیز از مونوکسید کربن، دی‌اکسید کربن و هیدروژن سنتز می‌شود. متانول از فعالیت بی‌هوازی گونه‌های زیادی از باکتری‌ها تولید می‌شود و در نتیجه مقدار اندکی از بخار متانول وارد جو می‌شود و پس از چندین روز به‌وسیله اکسیژن و با کمک نور خورشید اکسید شده به آب و دی‌اکسید کربن تبدیل می‌گردد.

متانول را مهمترین الکل شناخته شده در شیمی می‌دانند. این الکل بسیار فرار و قابل اشتعال است. از ویژگی‌های آن نیز می‌توان به بی‌رنگ بودن و بویی شبیه به بوی اتانول اشاره کرد. متانول می‌تواند با آب و سایر پیوندهای الکلی نیز ترکیب شود. در مقایسه با اتانول، متانول اسیدیته بیشتری دارد. متانول بیشتر برای ایجاد سوخت، حلال و ضد یخ به کار می‌رود. همچنین از متانول برای تولید انواع مواد شیمیایی دیگر از جمله اسیداستیک نیز استفاده می‌شود.

فرمول مولکولی	CH4O
جرم مولی	32.04 g mol−1
شکل ظاهری	مایع بی‌رنگ
چگالی	0.792 g/cm3
نقطه ذوب	−97.6 °C
نقطه جوش	64.7 °C

تفاوت‌های متانول و اتانول

در این بخش به بررسی تفاوت‌های متانول و اتانول می‌پردازیم. این دو ماده در مواردی که در ادامه ذکر می‌شوند، با یکدیگر تفاوت دارند. این موارد عبارت‌اند از:

• فرمول شیمیایی

اولین تفاوت متانول و اتانول به ساختار شیمیایی آن‌ها بر می‌گردد. اتانول که با نام اتیل الکل شناخته می‌شود، دارای فرمول شیمیایی CH3CH2OH است و از دو اتم کربن تشکیل شده است؛ اما متانول که متیل الکل نیز صدا می‌شود، فقط از یک اتم کربن تشکیل شده و دارای فرمول شیمیایی CH3OH است.

• خواص

یکی از عواملی که باعث تفاوت متانول و اتانول می‌شود، خواص آن‌هاست. اتانول و متانول هرچند از لحاظ ظاهری شبیه به هم هستند، تفاوت‌هایی دارند. برای مثال اتانول هنگامی که می‌سوزد، شعله آبی بدون دود ایجاد می‌کند که در نور معمولی قابل مشاهده نیست. همچنین در صورتی که در فضای باز قرار بگیرد، تبخیر می‌شود؛ اما متانول بوی قوی‌تری در مقایسه با اتانول دارد و هنگامی که می‌سوزد، به جای آبی روشن، شعله سفید درخشانی از خود نشان می‌دهند.

• نحوه تولید

بیش از 90 درصد اتانولی که در دنیا تولید می‌شود، از تخمیر کشاورزی به دست می‌آید و باقیمانده آن نیز از طریق هیدراتاسیون اتیلن تولید می‌شود. جو، برنج، ذرت، گندم و موارد مشابه محصولات زراعی‌ای هستند که از آن‌ها برای تولید اتانول استفاده می‌شود. همچنین هر محصول گیاهی که قند زیادی داشته باشد نیز برای تولید اتانول مناسب است. گاز طبیعی اقتصادی‌ترین و پرکاربردترین ماده اولیه برای تولید متانول است. با این حال، از مواد اولیه دیگر نیز می‌توان استفاده کرد. از ذغال سنگ به عنوان ماده اولیه تولید متانول، به ویژه در چین، استفاده می‌کنند. متانول معمولا در مقیاس بسیار بزرگ و با اصلاح گاز طبیعی به دست می‌آید.

کاربردهای اتانول

• اتانول به دلیل خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی که دارد، معمولا در ضدعفونی کننده‌های دست و دستمال‌های پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• برخی داروهای غیر قابل حل در آب اغلب در اتانول حل می‌شوند.
• یک حلال مؤثر برای استفاده در رنگ‌ها، لاک‌ها، پولیش‌ها و پاک‌کننده‌های خانگی است.
• اتانول به صورت صنعتی در تولید اتیل استرها، اسیدسیتریک، دی اتیل‌اتر و اتیل‌آمین‌ها استفاده می‌شود.
• در صورتی که فرد با اتیلن گلیکول یا با متیل الکل مسموم شده باشد، بهترین پادزهر اتانول است.
• به دلیل داشتن نقطه ذوب 114- درجه سانتی‌گراد، معمولا از آن در حمام‌های خنک کننده و آزمایشگاه‌ها استفاده می‌کنند.
• به محلول دهانشویه اضافه می‌شود تا سایر مواد را حل کند و به مواد فعالی مانند منتول، اکالیپتوس و تیمول کمک کند تا به داخل پلاک‌های دندانی نفوذ کنند.
• در شربت‌های سرماخوردگی و سرفه مورد استفاده قرار می‌گیرد تا به حل شدن مواد موثره و ماندگاری محصول کمک کند.
• این ماده می‌تواند به توزیع یکنواخت رنگ در مواد غذایی و همچنین افزایش طعم عصاره‌های غذایی کمک کند.

کاربردهای متانول

• متانول به صورت گسترده در تولید فرمالدئید استفاده می‌شود.
• از متانول معمولا به عنوان ضدیخ در بسیاری از خطوط لوله‌ها استفاده می‌کنند.
• از متانول در تصفیه‌خانه‌های فاضلاب استفاده می‌کنند؛ زیرا به عنوان منبع غذایی مبتنی بر کربن برای نیترات‌زدایی باکتری‌ها مفید است.
• متانول می‌تواند به عنوان رنگ‌زدا نیز در شرایط خاص استفاده شود.
• از متانول در تولید هیدروکربن‌ها، الفین‌ها و همچنین برخی از ترکیبات معطر استفاده می‌کنند. 
• متانول یک عامل دناتوراسیون در الکتروفورز ژل پلی‌آکریل آمید است.
• متانول همچنین به عنوان سوخت در اجاق‌های کمپینگ و قایقرانی بسیار استفاده می‌شود. 

آزمایش تشخیص اتانول از متانول

 اولین راه تشخیص فرق اتانول و متانول بوییدن است زیرا بوی متانول بویی تیز و ناخوشایند دارد. از تست شعله نیز می‌‌توان برای تشخیص این دو ترکیب استفاده کرد. اگر در اثر سوزاندن مقداری از مایع مشکوک شعله بیشتر به رنگ زرد باشد تا آبی می‌تواند متانول باشد. این روش‌ها‌ ایمن یا تضمین شده‌ نیستند و برای تشخیص بهتر اتانول از متانول می‌توان:

• سدیم کرومات

برای این کار ۸ میلی‌لیتر محلول سدیم دی‌کرومات را با ۴ میلی‌لیتر سولفوریک‌اسید مخلوط کنید سپس ۱۰ قطره از محلول بدست آمده را به لوله آزمایش یا ظرف کوچک حاوی الکل اضافه کنید. این ظرف را چند بار به آرامی تکان دهید سپس در حالی که ظرف تقریبا در فاصله‌ ۱۲-۸ اینچی از صورت شما قرار دارد، هوا را با دست از دهانه ظرف به سمت بینی خود هدایت کنید. اگر بوی آن تیز و تحریک کننده باشد متانول است ولی اگر بوی آن غالب و میوه‌ای باشد اتانول خواهد بود.

• یدوفرم

بهترین راه برای تشخیص این دو از یکدیگر آزمایش یدوفرم است. برای این کار کافی است که هیدروکسید سدیم (NAOH) و ید (I2) را در محلولی که درمورد اتانول یا متانول بودن آن شک دارید بریزید. اگر رسوب زردی را مشاهده کردید، بدانید که مایع شما متانول است؛ زیرا CHI3 آن رسوب زرد است.

روش کار

10 قطره از اتانول و 10 قطره از متانول را در دو ظرف جدا بریزید.

سپس 25 قطره از معرف یداین به هر دو ظرف اضافه کنید.

10  قطره از سدیم هیدروکسید به هر دو محلول اضافه نمایید.

سپس محلول‌ها را هم بزنید تا رنگ تیره‌ی ید از بین برود و آن را حرارت دهید.

نتیجه: در طی این آزمایش، با گرم نمودن ظرف حاوی اتیل الکل در حضور سدیم هیدروکسید و یداین رسوب زرد رنگی شکل می‌گیرد در حالی که این اتفاق برای ظرف حاوی متیل الکل رخ نمی‌دهد و به واکنش یدوفرم پاسخ مثبت نمی‌دهد.

CH3CH2OH+I2->CHI3+HCOO^–Na

CHI3 رسوب زرد رنگ می‌باشد.

• کروماتوگرافی گازی (GC)

این روش با استفاده از یک دستگاه کروماتوگرافی گازی، توانایی تفکیک ترکیبات را دارد. نمونه آزمایشی، متانول و اتانول را به گاز تبدیل کرده و آن را از طریق ستون جداکننده عبور می‌دهد. با استفاده از تشدیدکننده‌ها و گیرنده‌های مختلف، میزان و ترکیب این دو ترکیب در نمونه تعیین می‌شود.

• طیف‌سنجی نوری

متداول‌ترین روش برای تفکیک و تفاوت متانول با اتانول، استفاده از طیف‌سنجی نوری است. هر کدام از این ترکیبات دارای الکترون‌هایی با طیف جذب مشخص هستند. با استفاده از دستگاه طیف‌سنج، می‌توان جذب نور توسط نمونه را اندازه‌گیری کرده و مقدار هر ترکیب را تعیین کرد.

 

ایمنی و خطرات اتانول و متانول

اتانول یا الکل اتیلیک بسیار قابل اشتعال است و نباید در نزدیکی شعله‌های باز استفاده شود. همچنین استنشاق این ماده می‌تواند باعث سرفه یا سردرد شود. این الکل از نظر FDA ایمن شناخته می‌شود و استفاده از آن در مواد غذایی مورد تائید است. از آنجایی‌که اتانول نوعی الکل بسیار خالص است ، مصرف و استفاده از آن در مواد غذایی توسط اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تنظیم می‌شود. این ماده پس از مصرف ابتدا در بدن به استالدهید و سپس به دی‌اکسید کربن و آب تبدیل می‌شود. برای جلوگیری از نوشیدن الکل خالص مواد دناتورانتی مانند طعم‌دهنده‌های تلخ به آن اضافه می‌شود. دناتورانت‌ها باعث می‌شوند الکل برای مصرف انسان نامناسب شود اما خواص دیگر آن‌را تغییر نمی‌دهد.

در انسان، متانول سمیت بالایی دارد. متانول با دو مکانیسم سمی است. اول، متانول، چه بلعیده شود، چه استنشاق شود و چه از طریق پوست جذب شود، به دلیل خواص مهارکننده CNS مانند روش مسمومیت با اتانول می‌تواند کشنده باشد. دوم، در یک فرآیند مسمومیت، جایی که از طریق فرمالدئید در فرآیندی که توسط آنزیم الکل دهیدروژناز در کبد آغاز می‌شود، به اسید فرمیک متابولیزه می‌شود. واکنش برای تشکیل به طور کامل ادامه می‌یابد، و هیچ فرمالدئید قابل تشخیصی باقی نمی‌ماند. مسمومیت با متانول را می‌توان با پادزهرهای اتانول یا فومپیزول درمان کرد. هر دوی این داروها برای کاهش عملکرد الکل دهیدروژناز بر روی متانول از طریق مهار رقابتی عمل می‌کنند بنابراین بیشتر از این که به متابولیت‌های سمی تبدیل شود، از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. علائم اولیه مسمومیت با متانول شامل افسردگی سیستم عصبی مرکزی، سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، عدم هماهنگی، گیجی و با دوزهای کافی زیاد، بیهوشی و مرگ است. علائم اولیه قرار گرفتن در معرض متانول معمولاً کمتر از علائم ناشی از بلع مقدار مشابهی از اتانول است. هنگامی که علائم اولیه از بین رفت، دسته دیگری از علائم، 10 تا 30 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض اولیه متانول، شامل تاری یا از بین رفتن کامل بینایی و اسیدوز، ظاهر می‌شوند. این علائم در نتیجه تجمع سطح سمی فرمات در جریان خون است و ممکن است در اثر نارسایی تنفسی تا حد مرگ پیشرفت کند. مشتقات استر متانول این سمیت را ندارند.

سوالات متداول

• آیا اتانول و متانول هردو خوراکی هستند؟

به علت کم بودن اختلاف و فرق اتانول و متانول به اشتباه متانول بجای اتانول خوراکی توسط مردم عادی استفاده می‌شود، که سبب مشکلات جسمانی و کوری و حتی مرگ مصرف کنندگان به راحتی می‌شود . متاسفانه خیلی از افراد سود جود بخاطر قیمت پایین خرید و فروش متانول نسبت به اتانول اقدام به فروش این ماده به‌عنوان اتانول به کارخانجات تولیدی و مردم عادی می‌کنند.

• راهکار تشخیص اتانول طبی از صنعتی به چه شکل است؟

بهترین و در دسترس‌ترین راه برای تشخیص نوع طبی (اتانول بدون ناخالصی متانول) و صنعتی ( اتانول همراه با ناخالصی متانول) تست شعله می‌باشد. دو پنبه را به این مواد به طور جداگانه آغشته نمایید و سپس آتش بزنید. پنبه‌ی آغشته شده به نوع طبی در مرکز آبی و در کناره و انتهای شعله زرد می‌سوزد. پنبه‌ی آغشته شده به اتانول صنعتی اما نارنجی رنگ (همان رنگ الکل صنعتی) می‌سوزد و شعله‌ی آن کوتاه‌تر از شعله‌ی اتانول طبی خواهد بود.

اگر اتانول صنعتی تهیه شده با کمک وایتکس سفید رنگ شده باشد، تست شعله‌ی آن نارنجی رنگ و بسیار کوتاه خواهد بود و پایداری شعله‌ی به وجود آمده بسیار کم می‌باشد. پنبه آغشته شده به آن پس از اشتعال به سرعت خاموش و دیگر مشتعل نمی‌گردد.

• کدام یک بهتر است؟ اتانول یا متانول؟

مقایسه بین کاهش انتشار HC و سوخت‌های مخلوط نشان می‌دهد که متانول موثرتر از اتانول است.

• کدام یک مضرتر است؟ اتانول یا متانول؟

متانول نسبت به اتانول بسیار سمی‌تر است! از اتانول در موارد خوراکی استفاده می‌شود. در حالی که متانول کاملا سمی بوده و چنین قابلیتی ندارد.

• چرا می‌توانیم اتانول را بنوشیم ولی متانول را نه؟

‏به دلیل سمی بودن متانول! متانول گاهی اوقات به محصولات اتانولی با مصارف صنعتی مانند حلال‌ها اضافه می‌شود تا پتانسیل آن‌ها به عنوان نوشیدنی را رد کند.! با افزودن متانول، تولیدکنندگان می‌توانند از مالیات‌های مربوط به مشروبات الکلی اجتناب کنند و محصولات خود را با هزینه کمتر به فروش برسانند.

نتیجه‌گیری

اتانول و متانول دو مورد از پرکاربردترین الکل‌هایی هستند که امروزه در سرتاسر جهان از آن‌ها استفاده می‌کنند. این دو الکل شباهت‌های ظاهری زیادی دارند؛ اما کاربردهای آن‌ها با هم بسیار متفاوت است. متانول بسیار سمی و کشنده است؛ اما بر خلاف آن از اتانول حتی در برخی از نوشیدنی‌های الکلی نیز استفاده می‌شود. برای این که بهتر به تفاوت متانول و اتانول پی ببرید، در این مقاله درمورد این دو ماده الکلی توضیح دادیم، کاربردهای هر کدام را به صورت مجزا بررسی نمودیم و آزمایشی را توضیح دادیم که به کمک آن می‌توان تفاوت این دو ماده الکلی را به آسانی تشخیص داد.

یکی از مواد شیمیایی‌ای که در زندگی روزمره کابردهای بسیار زیادی دارد، سولفات منگنز است. سولفات منگنز را با ترکیب MnSO4-H2O می‌شناسند. این ماده مزه‌ای شیرین دارد و معمولا به صورت پودر صورتی رنگ به فروش می‌رسد. در سال 2005 تقریبا 260000 تن سولفات منگنز در سرتاسر دنیا تولید شد. سولفات منگنز پیش‌ساز فلز منگنز و بسیاری از ترکیبات شیمیایی دیگر است. برای اینکه بیشتر بدانیم که سولفات منگنز چیست و چه کاربردی دارد، ادامه مقاله را مطالعه کنید. در این مقاله درمورد کاربرد سولفات منگنز و نحوه تولید آن توضیح داده شده است.

ساختار سولفات منگنز

سولفات منگنز (Manganese(II) sulfate) با فرمول MnSO4 شناخته می‌شود. درست مانند بسیاری از سولفات‌های فلزی، سولفات منگنز به صورت انواع هیدرات‌ها از جمله مونو هیدرات، تترا‌هیدرات، پنتا‌هیدرات و هپتا‌هیدرات وجود دارد. همه این نمک‌ها قابلیت حل شدن در آب را دارند و وقتی که حل می‌شوند، محلول‌های صورتی کم رنگ را به وجود می‌آورند. سولفات منگنز معمولا به صورت طبیعی در طبیعت یافت نمی‌شود و بسیار نادر است؛ زیرا همیشه به صورت هیدرات است. این ترکیب به‌عنوان یک ماده‌ی غذایی در کشاورزی، صنایع دارویی و پزشکی نقش دارد. شاید اصلی‌ترین کاربرد این ماده را بتوان، به‌عنوان کود در کشاورزی دانست.

خواص فیزیکی و شیمیایی سولفات منگنز

فرمول مولکولی	MnSO4
جرم مولی	151.001 g/mol (anhydrous) 169.02 g/mol (monohydrate) 223.07 g/mol (tetrahydrate) 277.11 g/mol (heptahydrate)
شکل ظاهری	کریستال های سفید (بی آب) جامد صورتی کم رنگ (هیدرات)
چگالی	3.25 g/cm3 (anhydrous) 2.95 g/cm3 (monohydrate) 2.107 g/cm3 (tetrahydrate)
نقطه ذوب	710 °C (1,310 °F; 983 K) (anhydrous) 27 °C (tetrahydrate)
نقطه جوش	850 °C (1,560 °F; 1,120 K) (anhydrous)
حلالیت در آب	52 g/100 mL (5 °C) 70 g/100 mL (70 °C)
انحلال پذیری	خیلی کم در متانول حل می شود. نامحلول در اتر و اتانول.

تهیه سولفات منگنز

در ابتدا برای تهیه این ماده سنگ معدن منگنز را به صورت سولفات منگنز خالص تهیه می‌کنند. برای این کار می‌توان در آزمایشگاه طبق فرمول زیر با تصفیه دی اکسید منگنز با دی اکسید گوگرد، سولفات منگنز خالص به دست آورد. به این صورت که با افزودن آب و پودر دی اکسید منگنز یا کربنات منگنز به مخزن، ایجاد هم‌زدگی مناسب و دمیدن گاز دی‌اکسید گوگرد (SO₂) حاصل از سوزاندن گوگرد عنصری به محلول و کاهیدن دی‌اکسید منگنز معلق در آب، می‌توان آن را تبدیل به سولفات منگنز محلول نمود. (علت استفاده از گاز گوگرد دی‌اکسید به جای واکنش مستقیم پیرولوسیت با سولفوریک اسید، عدم انحلال مستقیم این کانی در سولفوریک اسید می‌باشد)

پس از انجام عملیات انحلال، محلول حاصل فیلتر شده تا مواد نامحلول از آن جداسازی شود و سپس محلول زلال حاصله تغلیط شده و پس از سرد شدن، کریستال‌های سولفات منگنز هفت آبه تشکیل می‌شوند. همچنین می‌توان محلول حاصله را با استفاده از دستگاه اسپری درایر خشک نموده و پودر سولفات منگنز خشک (تک آبه) بدست آورد. جهت اجرای این فرآیند می‌بایست توجه نمود گه گاز دی‌اکسید گوگرد بسیار سمی بوده و استشمام آن می‌تواند منجر به خونریزی در مجرای تنفسی، خفگی، سوختن چشمان و مرگ شود.

MnO₂ + SO₂ + H₂O = Mnso₄ (H₂O)

البته به غیر از این روش، برای به دست آوردن سولفات منگنز می‌توان ماده خام را با مقداری پرمنگنات پتاسیم با بی‌سولفات سدیم و پراکسید هیدروژن نیز مخلوط کرد. سولفات منگنز در واقع یک محصول جانبی از اکسیداسیون‌های مختلف صنعتی است که از دی‌اکسید منگنز استفاده می‌کند.

مشتقات سولفات منگنز

منگنز سولفات به وسیله واکنش‌های شیمیایی مختلفی به دی‌اکسید منگنز تبدیل می‌شود که شرح آن به قرار زیر می‌باشد:

• الکترولیز منگنز سولفات: طی این فرآیند دی‌اکسید منگنز الکترولیتی (EMD) به دست می‌آید. برای الکترولیز کردن سولفات منگنز کافی است که واکنش فوق را معکوس کرد تا دی‌اکسید منگنز به دست آید. به طور کلی اکسیداسیون سولفات منگنز با پرمنگنات پتاسیم منجر به تولید دی‌اکسید منگنز شیمیایی خواهد شد که از آن معمولا در باتری‌های سلول خشک استفاده می‌شود.
• اکسیداسیون منگنز سولفات با پتاسیم پرمنگنات: محصول این واکنش دی‌اکسید منگنز شیمیایی (CMD) می‌باشد.

کاربردهای سولفات منگنز

• پزشکی 

از سولفات منگنز معمولا برای درمان، کنترل، پیشگیری و بهبود برخی از بیماری‌هایی که علائم زیرا را دارند استفاده می‌شود:

• سطح پلاسمایی منگنز (Manganese plasma levels)
• تخلیه ذخایر درون‌زا (Depletion of endogenous stores)
• سندرم کمبود مواد مختلف در بدن

• داروها

این ماده یک مکمل غذایی، ضد اسید و ملین است که برای درمان کمبود منگنز و پوکی استخوان می‌توان آن را به کار برد. همچنین در درمان فشار خون بالا نیز مؤثر است.

• کشاورزی

همچنین به غیر از کاربردهای دارو از کاربرد سولفات منگنز می‌توان در کشاورزی نام برد. به عنوان مثال از این ماده برای تامین منگنز خاک جهت تغذیه گیاهان و همچنین در بسیاری از صنایع شیمیایی برای استخراج فلز روی از خاک استفاده می‌کنند. تمامی گیاهان به منگنز نیاز دارند. منگنزی که در خاک وجود دارد، به صورت کاتیون دو ظرفیتی در گیاهان قابل جذب است و در صورتی که میزان منگنز در خاک کم باشد، رگبرگ‌های گیاه زرد و رشد سرشاخه‌ها نیز متوقف خواهد شد.

همچنین امکان تهیه کنسانتره و خوراک دام طیور، استفاده به عنوان کود و استفاده برای تولید شمش نیز دیگر کاربردهای سولفات منگنز هستند.

• سایر کاربردها

از دیگر کاربردهای این ماده می‌توان به:

• ساخت رنگ‌ها
• به‌عنوان کاتالیزور در سنتز اسیدهای چرب
• ساخت محصولات منگنز
• الکترولیز فلزات منگنز
• در صنعت کاغذ و پرینتر

اشاره کرد.

اثرات جانبی سولفات منگنز

در کنار کاربرد سولفات منگنز ، ممکن است که یک سری عوارض نیز وجود داشته باشد. عوارض سولفات منگنز تنها در صورتی خود را بروز می‌دهند که فرد برای مدت طولانی در معرض مقدار زیادی از ماده بوده باشد. رخ دادن این عوارض در هر فرد می‌تواند متفاوت باشد و همچنین برخی از آن‌ها ممکن است در افراد اصلا بروز پیدا نکنند. اما با این حال در صورتی که فکر می‌کنید علائم زیر را دارید، در اولین فرصت به پزشک خود مراجعه کنید:

• علائم اکستراپیرامیدال (Extrapyramidal)
• هیپرمنگسمی (Hypermanganesemia)
• اختلال در ترشح صفراوی (biliary secretion)
• بیماری کلستاتیک کبد (Cholestatic liver)

علاوه بر این کاربرد سولفات منگنز و عوارض احتمالی که در این جا گفته شد، امکان بروز عوارض دیگری نیز وجود دارد. زیرا این لیست جامع نیست. به همین دلیل اگر متوجه عوارض جانبی دیگری شدید که در این جا ذکر نشده است، حتما موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.

نگهداری و موارد احتیاط در استفاده از سولفات منگنز

قبل از قرارگیری در معرض ماده یا استفاده داروهای حاوی این ماده حتما با پزشک خود درمورد دارو‌هایی که هم‌اکنون استفاده می‌کنید صحبت کنید. همچنین در صورتی که از آلرژی‌ها، بیماری‌ها و به طور کلی مشکل جسمی خاصی رنج می‌برید، حتما این موضوع را با پزشک در میان بگذارید؛ زیرا در کنار کاربرد سولفات منگنز باید گفت که این ماده ممکن است شرایط سلامتی شما را بدتر کند.

بهترین مکان برای نگهداری از سولفات منگنز در یک ظرف در بسته در یک مکان خنک، خشک و تهویه‌دار است. همچنین مهم است که ماده را در برابر آسیب‌های فیزیکی محافظت کنید. به همین دلیل بهترین مکان برای نگهداری از آن، مکانی است که حداقل رفت و آمد در آن وجود دارد.

سوالات متداول

• آیا قرار گرفتن در معرض سولفات منگنز در دوران باداری می‌تواند خطرناک باشد؟

سولفات منگنز عوارض جانبی جدی ندارد. اما برای اینکه اطمینان پیدا کنید، حتما با پزشک خود در تماس باشید.

• آیا قرار گیری در معرض این ماده هنگام کار با ماشین آلات سنگین خطرناک است؟

در کاربرد سولفات منگنز باید گفت که اگر در معرض این ماده هستید یا داروهای شامل آن را مصرف می‌کنید باید بدانید که یکی از عوارض دارو افت فشارخون، سرگیجه و خواب‌آلودگی است. به همین دلیل اگر کار با وسایل نقلیه یا مایشن آلات سنگین و به طور کلی وسایلی که نیاز به هوشیاری کامل دارند، بعد از استفاده این دارو چندان ایمن نیست.

• آیا سولفات منگنز یک نمک است؟

بله، سولفات منگنز، نمک تجاری منگنز است که به شکل جامد صورتی رنگ وجود دارد.

• حلالیت سولفات منگنز به چه چیزی بستگی دارد؟

حلالیت آن در آب باتوجه به دما تغییر می‌کند.

نتیجه‌گیری

امروزه مواد شیمیایی نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره ما دارند و از آن‌ها استفاده‌های بسیار زیادی می‌شود. یکی از این مواد پرکاربرد سولفات منگنز است که از آن در صنایع کشاورزی، شیمیایی و به خصوص داروسازی استفاده‌های بسیار زیادی می‌شود. برای مثال از این ماده در تولید داروها یا کودهای کشاورزی استفاده می‌کنند. برای اینکه بیشتر با کاربرد سولفات منگنز آشنا شوید و بیشتر درمورد آن بدانید، در این مقاله در رابطه با سولفات منگنز توضیح دادیم.

تیتراسیون فرایندی است که در آن غلظت یک محلول مشخص می‌شود و در این فرایند از یک تیترانت استفاده می‌شود. محلول پتاسیم هیدروکساید و سدیم هیدروکساید دو تیترانت معروف هستند که در فرایند تیتراسیون از آن‌ها استفاده می‌شود. پتاسیم هیدروکساید با فرمول KOH یکی از قوی‌ترین بازهاست که در صنعت کاربردهای زیادی از جمله خنثی کردن اسیدها را دارد. ما در این مقاله به طور مشخص به نحوه تهیه محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید می‌پردازیم. محلول پتاسیم هیدروکساید به راحتی و با مخلوط کردن پتاسیم هیدروکساید جامد با آب مقطر به دست می‌آید. اما فرایند استاندارد تهیه این محلول کار ساده‌ای نیست. برای آشنایی با روش استاندارد تهیه محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید، بهتر است تا انتهای این متن را بخوانید.

تیترانت و تیتراسیون چیست؟

پیش از نحوه تهیه محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید باید با مفهوم تیترانت و تیتراسیون آشنا شویم. تیترانت محلولی با غلظت مشخص است که برای تعیین غلظت یک محلول دیگر استفاده می‌شود. نام‌های دیگر تیترانت، معرف یا محلول استاندارد است. تیتراسیون نیز نوعی روش آزمایشگاهی برای تعیین غلظت ناشناخته یک محلول است. از پتاسیم هیدروکساید در غلظت‌های 1 و 5، در فرایند تیتراسیون استفاده می‌شود.

هیدروکسید پتاسیم ۱۰%

هیدروکسید پتاسیم یک قلیایی قوی است که مدت‌هاست برای هضم پروتئین‌ها، لیپید‌ها و سایر بقایای اپیتلیال خراش‌های پوست و شناسایی عفونت‌های قارچی شناخته شده است. هیدروکسید پتاسیم ۱۰% به صورت محلول عرضه می‌شود و بیشتر برای درمان عفونت‌های قارچی و ویروسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نحوه و روش محلول‌سازی پتاسیم هیدروکساید

برای تهیه یک محلول پتاسیم هیدروکساید 10 درصد باید مراحل زیر را طی کنید:

1. 10 گرم پتاسیم هیدروکساید را بر روی لام بگذارید و آن را وزن کنید.
2. ماده شیمیایی را به ظرفی منتقل کنید که در بسته باشد و اندازه‌‌گذاری شده باشد.
3. 50 میلی لیتر آب مقطر اضافه کنید تا پتاسیم هیدروکساید به طور کامل حل شود. باقی‌مانده آب را به محلول اضافه کنید تا حجم آن به 100 میلی‌لیتر برسد.
4. محلول را برچسب بزنید و در آن را بگذارید. اگر محلول را در دمای اتاق نگهداری کنید، تا 2 سال قابل استفاده خواهد بود.

توجه: پتاسیم هیدروکساید یک ماده شیمیایی بسیار خورنده است و حتما باید در ظرف دربسته نگهداری شود. مطمئن شوید که بعد از تهیه محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید، در ظرف را محکم بسته‌اید.

 نرمالیته‌های (غلظت‌های مختلف) روتین و پرکاربرد محلول پتاسیم هیدروکساید

پرکاربردترین غلظت محلول پتاسیم هیدروکساید، 0.1 است. غلظت 1، 5، 10 و 20 هم در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد. محلول‌های آن با غلظت حدود 5% در تماس با پوست تحریک کننده هستند. با غلظت‌های بالاتر از 20% خورنده هستند. یک باز قوی و دارای خاصیت خورندگی است که می‌تواند به پوست و بافت‌های بدن نفوذ کند. تماس پوست و یا چشم با محلول‌های KOH می‌تواند باعث سوختگی، تحریک شدید و حتی ایجاد نابینایی گردد. استنشاق این باز خورنده می‌تواند به غشای مخاطی و ریه‌ها آسیب برساند. در صورت بلعیده شدن، بسیار سمی است و می‌تواند منجر به آسیب دائمی بافتی و یا حتی مرگ شود.

موارد استفاده از تیترانت پتاسیم هیدروکساید

در کل عمده‌ی مصرف این ترکیب در کشاورزی است که پتاسیم یکی از عناصر غذایی اولیه موجودات زنده جانوری و گیاهی است. کودهای پتاسیم بعد از نیتروژن و فسفر، سومین کود از نظر مصرف هستند، کودها 95% از مصرف پتاسیم را به خود اختصاص داده‌اند و کمتر از 10 درصد آن به مصرف تهیه مواد شیمیایی می‌رسد.

• این ماده به عنوان یک ماده آب‌زدا عمل می‌کند و به دلیل بالا بودن میل ترکیبی هیدروکسید پتاسیم با آب، در آزمایشگاه‌ها از آن به عنوان ماده خشک کننده استفاده می‌کنند. و برای آب‌زدایی از حلال‌های اساسی، به ویژه آمین‌ها و پیریدین‌ها استفاده می‌شود.
• هیدروکسیدپتاسیم، بازی قوی و تشکیل دهنده محلول‌های قلیایی در آب و دیگر حلال‌های قطبی است. این محلول‌ها قادر به پروتون‌زدایی بسیاری از اسیدها، حتی اسیدهای ضعیف، هستند در شیمی تجزیه تیتراسیون با استفاده از محلول‌های پتاسیم برای سنجش اسیدها استفاده می‌شود.
• این ماده برای تولید چندین مواد شیمیایی دارای پتاسیم مانند پتاسیم آلومینات، برومات، برومید، فرمالیت، گلوکونات، لائورات و غیره استفاده می‌شود.
• پتاسیم هیدروکسید برای کاهش اسیدیته و تنظیم pH محلول‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• برای مطالعه‌ی آناتومی حشرات نیز از پتاس استفاده می‌شود، زیرا سرعت تجزیه بافت نرم را کاهش می‌دهد.
• برخی از گونه‌های قارچ‌های قهوه‌ای، قارچ براکت، بولتز و غیره، پس از استفاده از محلول آبی KOH بر روی آن‌ها و تعییر رنگ، شناسایی می‌شوند. به تشخیص عفونت قارچی روی پوست کمک می‌کند.

یکی از موارد استفاده از این محلول همانطور که قبلا اشاره کردیم، تعیین غلظت محلول‌های ناشناخته است. در این روش یک بشر حاوی محلول ناشناخته یا آنالیت داریم و قصد داریم که غلظت آن را تعیین کنیم. تیترانت پتاسیم هیدروکساید را بر روی بورت یا پیپت می‌گذارید و آن را به صورت قطره‌ای به محلول اضافه می‌کنید. حتما باید بدانید که چه مقدار محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید به آنالیت اضافه کرده‌اید. تا زمانی که محلول تغییر رنگ نداده است، این کار را انجام دهید. تغییر رنگ نشان دهنده پایان تیتراسیون است. نسبت مولی بین واکنش‌دهنده‌ها در یک معادله شیمیایی، باعث تعیین غلظت آنالیت می‌شود.

اگر از محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید بگذریم، باید بگوییم که خود محلول پتاسیم هیدروکساید در طیف گسترده‌ای از صنایع غذایی، داروسازی، کشاورزی و تولید شیشه استفاده می‌شود. همچنین این محلول یک الکترولیت در تولید باتری‌های قلیایی است و در باندهای فرودگاه نوعی یخ زداست.

روش استاندارد در تیتراسیون محلول پتاسیم هیدروکساید

شما باید غلظت دقیق محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید را در فرایند تیتراسیون تعیین کنید. شاید برایتان سوال پیش بیاید که چرا نمی‌توانید به سادگی با حل کردن مقداری پتاسیم هیدروکساید یک محلول دقیق تهیه کنید. باید بگوییم که پتاسیم هیدروکساید به طور خالص موجود نیست و از هوا آب جذب می‌کند. به همین دلیل باید به روش استاندارد تیتراسیون را انجام داد.

برای تیتراسیون محلول پتاسیم هیدروکساید باید از یک محلول استاندارد مانند پتاسیم هیدروژن فتالات یا KHP استفاده کنید.

روش استانداردسازی محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید 0.1 به صورت زیر است:

1. با دقت 20.4 گرم از ماده پتاسیم هیدروژن فتالات که به اختصار KHP نوشته می‌شود را وزن کنید و آن را در یک لیتر آب مقطر حل کنید. با این کار یک محلول استاندارد KHP درست کرده‌اید. KHP به دلیل خلوص بالایی که دارد، غلظت مشخصی نیز دارد.
2. حال 25 میلی‌لیتر از محلول KHP را با بورت یا پیپت به ارلن اضافه کنید و 2 یا 3 قطره معرف فنل‌فتالئین را به آن اضافه کنید.
3. سپس برای انجام فرایند تیتراسیون محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید را اضافه کنید. نیاز است که 15 میلی‌لیتر اول محلول را به آرامی اضافه کنید. ارلن را به آرامی تکان دهید تا دو محلول با یکدیگر مخلوط شوند. احتمالا بعد از 20 ثانیه محلول از بی‌رنگ به صورتی کم رنگ تغییر رنگ می‌دهد. برای تشخیص تغییر رنگ می‌توانید یک تکه کاغذ سفید را در محلول قرار دهید. واکنش شیمیایی به شرح زیر است:

KOH + KH₈H₄O₄ = H₂O + K₂C₈H₄O₄

4. حال فرض کنید که می‌خواهید با محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید غلظت یک محلول را اندازه‌گیری کنید. این محلول سرکه یا استیک اسید است. محلول استاندارد شده پتاسیم هیدروکساید را به سرکه اضافه کنید تا تغییر رنگ دهد. با قرار دادن مقدار مولکولی و حل یک معادله استوکیومتری، شما قادر هستید که مقدار غلظت سرکه را تعیین کنید. معادله این واکنش به صورت زیر است:

HC₂H₃O₂ + KOH = H₂O + KC₂H₃O₂

در انجام هر کار باید مقدار دقیق هر ماده را یادداشت کنید تا در انتها غلظت ماده مورد نظر را به دقت به دست بیاورید.

روش نگهداری و بسته‌بندی پتاسیم هیدروکساید

با توجه به تعداد میل هیدروکسید پتاسیم، این مواد در آزمایشگاه‌ها به صورت ماده خشک استفاده می‌شود. در کل این ترکیب باید در انباری خشک، سربسته و با تهویه‌ی مناسب باشد که به دور از هر گونه مواد ناسازگار با این ترکیب قرار داشته باشد.

نتیجه‌گیری

محلول تیترانت پتاسیم هیدروکساید در تیتراسیون اسید و باز مورد استفاده قرار می‌گیرد. شما باید در هنگام انجام تیتراسیون به طور دقیق اندازه هر ماده را در یاد داشته باشید تا در هنگام انجام محاسبات دچار خطا نشوید. ما در این مقاله روش استاندارد انجام تیتراسیون پتاسیم هیدروکساید را بررسی کردیم. شما می‌توانید از هیدرو کلریک اسید به جای پتاسیم هیدروژن فتالات استفاده کنید. البته بهتر است که از محلول پتاسیم هیدروژن فتالات استفاده کنید؛ زیرا این ماده خالص است و خطای آزمایش را به صفر می‌رساند.

پتاسیم هیدروکساید که با نام‌های لیمو، پتاسیم و پتاس سوزآور نیز در میان عموم جا افتاده است، یکی از مواد معدنی است که کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد.

مکانیزم حذف دی اکسید کربن و سولفید دی‌هیدروژن از گاز طبیعی یا همان شیرین‌سازی گاز طبیعی، فرآیندی است که برای بهبود کیفیت گاز استفاده می‌شود. همواره از این روش برای مناسب کردن گاز طبیعی برای حمل و نقل و فروش استفاده می‌شود. این عناصر به دلیل اینکه خاصیت خورندگی و سمی دارند، باید از گاز طبیعی حذف شوند تا شیرین سازی گاز صورت بگیرد و گاز طبیعی، تبدیل به گازی شیرین شود که خالی از دی‌اکسید کربن و سولفید دی‌هیدروژن است. ما در این مقاله به مکانیزم حذف دی‌اکسید کربن و سولفید دی‌هیدروژن از گاز طبیعی می پردازیم؛ پس در ادامه با ما همراه باشید تا با فرآیند شیرین‌سازی گاز طبیعی آشنا شوید.

امروزه انسان ها از مواد شیمیایی گوناگونی برای پیشبرد زندگی خود استفاده می کنند. هر کدام از این مواد شیمیایی خواص مخصوص به خود را دارد و در یک صنعت خاص به کار گرفته می شود. یکی از پرکاربرد ترین مواد شیمیایی در حال حاضر کربنات پتاسیم (Potassium carbonate) است. کربنات پتاسیم با فرمول K2CO3 یک ترکیب معدنی شناخته می شود. برای اینکه بهتر بدانید کربنات پتاسیم چیست و چه کاربردی دارد، ادامه مقاله را مطالعه کنید. در این مقاله درمورد کربنات پتاسیم و خواص شیمیایی آن به طور کامل توضیح داده شده است.

سولفات کروم یک ماده کریستالی خاکستری و سبز تیره مایل به بنفش است که به هیچ عنوان قابل اشتعال نیست. این ماده در صنایع مختلف مانند رنگ، جوهر، سرامیک و رنگرزی پارچه مورد استفاده قرار می گیرد؛ اما کاربرد اصلی آن در صنعت چرم است. ما در این مقاله علاوه بر ذکر خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده پر کاربرد، درمورد واکنش‌های شیمیایی و نحوه تولید آن نیز توضیحاتی دادیم و به طور کلی سعی کردیم مطالبی را درباره این که سولفات کروم چیست و چه کاربردی دارد ، بیان کنیم.

گیاهان برای رشد نیاز به آب، خاک حاصلخیز، نور خورشید و برخی از عوامل دیگر دارند. فراهم کردن بیشتر این موارد کاری آسان است؛ اما موردی که معمولا باعث می شود گیاهان آپارتمانی نتوانند خوب رشد کنند، نبود خاک حاصلخیز و دارای املاح معدنی است. زیرا گیاه املاح معدنی مورد نیاز خود را از خاک دریافت می کند و هنگامی که خاک فاقد املاح معدنی باشد، گیاه نمی تواند به خوبی رشد کند. برای این که با نقش پتاسیم و منیزیم در کودهای گیاهان آپارتمانی آشنا شوید، در ادامه مقاله مطالبی را بیان نمودیم.

گیاهان برای این که بتوانند رشد خوبی داشته باشند و محصول بهتری دهند، به عوامل بسیاری نیاز دارند. علاوه بر نور، آب و خاک مناسب، یکی از نیاز‌های ضروری هر گیاه مواد معدنی خاک است. در صورتی که خاک غنی نباشد، باید از راه‌های مختلفی برای رساندن مواد معدنی به گیاه استفاده کرد. یکی از این راه‌ها استفاده از کود است. ما در این مقاله در مورد این که چه کودهایی برای افزایش سبزینگی گیاهان آپارتمانی مناسب هستند توضیح خواهیم داد.

چه کودهایی برای گیاهان آپارتمانی مناسب هستند؟

گیاهان برای ادامه رشد حدودا به 16 عنصر ضروری نیاز دارند. جدای از کربن، هیدروژن و اکسیژن که به طور طبیعی از خاک و جو تامین می‌شوند، 13 ماده مغذی باقی می‌مانند که گیاه می‌تواند آن‌ها را از خاک خود تامین کند. اما زمانی که خاک گیاه فاقد این عناصر باشد، گیاه نمی‌تواند به خوبی رشد کند و با مشکلات زیادی مواجه می‌شود. به همین دلیل بهترین کار در اینجا استفاده از کود‌های مختلف است. اما در جواب این که چه کودهایی برای افزایش سبزینگی گیاهان آپارتمانی مناسب است باید گفت اکثر خاک‌ها حداقل عناصر مورد نیاز را دارند و گیاه در هنگام رشد با مشکلی مواجه نخواهد شد. به طور معمول کمبود سه عنصر ضروری نیتروژن، آهن و منیزیم در بیشتر خاک‌ها احساس می‌شود.

نیتروژن، آهن و منیزیم هر سه از مهمترین عناصری هستند که هر گیاه برای رشد به آن‌ها نیاز دارد. به همین دلیل کود‌هایی که حاوی این سه عنصر باشند، برای رشد گیاه بسیار مناسب و مفید هستند. در ادامه به معرفی این سه عنصر و دلیل نیاز گیاهان به آن‌ها خواهیم پرداخت.

نیتروژن چیست و کودهای حاوی نیتروژن چه نقشی در افزایش سبزینگی گیاه دارد؟

نیتروژن یکی از ضروری‌ترین عناصری است که گیاه به آن نیاز دارد. نیتروژن برای رشد برگ‌ها، ساقه‌ها و شاخه‌ها (افزایش رشد رویشی) و همچنین حفظ سطح سالم کلروفیل در گیاه ضروری است. نیتروژن همان عنصری است که باعث سبز ماندن گیاه می‌شود. علاوه بر این‌ها، نیتروژن به بالا نگه داشتن سطح کلروفیل به گیاه کمک می‌کند تا نور خورشید را راحت‌تر به غذای مورد نیاز خود تبدیل کند. به طور کلی باید گفت فرایند فتوسنتز گیاه به کلروفیل وابسته است و کلروفیل نیز به نیتروژن وابستگی دارد. همچنین نیتروژن شامل زیاد شدن مقدار کربوهیدرات و پروتئین و درست کار کردن آنزیم‌های گیاه هم می‌شود.

اما سوالی که برای برخی از افراد پیش می‌آید این است که چه مواقعی از کود‌های حاوی نیتروژن استفاده کنیم؟ به طور کلی بزرگ‌ترین علامت کمبود نیتروژن در گیاهان، کم‌رنگ بودن برگ‌های آن‌هاست. در صورت کمبود نیتروژن برگ‌های گیاه شروع به رنگ پریدگی می‌کنند. هر چند ممکن است برگ‌های گیاه پژمرده نشوند اما رشد گیاه به طور کلی کاهش می‌یابد. بهتر است در مورد کود‌های نیتروژن این را هم بدانید، کود‌های در بازار معمولا دارای سه عدد هستند که نسبت ترکیب فسفر، نیتروژن و پتاسیم را در آن‌ها نشان می‌دهند. در هنگامی که گیاه شما به نیتروژن بیشتری نیاز دارد، کود‌هایی را انتخاب کنید که نسبت نیتروژن در آن‌ها بیشتر است.

منیزیم چیست و کودهای حاوی منیزیم چه نقشی در افزایش سبزینگی گیاه دارند؟

منیزیم یکی از عناصری است که برای ادامه حیات انسان‌ها و گیاهان حیاتی است. گیاه مانند دیگر عناصر می‌تواند منیزیم را از خاک جذب کند. اما هنگامی که گیاه به اندازه کافی منیزیم نداشته باشد، لازم است که از طریق کود‌دهی منیزیم مورد نیاز گیاه تامین شود. گیاه برای فتوسنتز صحیح علاوه بر نیتروژن به منیزیم هم نیاز دارد. زیرا کلروفیل بدون منیزیم نمی‌تواند انرژی خورشید را برای فتوسنتز جذب کند. کود منیزیم یکی از کود‌هایی است که می‌تواند در سبز ماندن گیاه نقش موثری داشته باشد. زیرا منزیم در قلب مولکول‌های کلروفیل قرار دارد و نبود آن باعث عملکرد نادرست کربوهیدرات‌ها در تثبیت غشای سلولی گیاه می‌شود. همچنین در تقسیم سلولی، سنتز پروتئین، فعال سازی چندین آنزیم برشی و متابولیسم فسقات و نیتروژن دخالت دارد.

<<همچنین بخوانید: نقش پتاسیم و منیزیم در کودهای گیاهان آپارتمانی>>

یکی از عناصری که خاک در بیشتر مواقع با کمبود آن رو به رو است، عنصر منیزیم است زیرا منیزیم معمولا با باران یا آبیاری شسته می‌شود و از بین می‌رود. کمبود منیزیم در گیاه با زرد شدن لبه‌های برگ‌های قدیمی آن نمایان می‌شود. در این زمان بهترین کار استفاده از کود‌های منیزیم موجود در بازار است.

چرا گیاهان به آهن نیاز دارند؟

یکی از نیاز‌های اصلی آن آهن است. هنگامی که سطح آهن در گیاه کم شود، اصطلاحا می‌گویند که دچار کلروز است. نیتروژن و منیزیم برای عملکرد صحیح کلروفیل ضروری هستند؛ اما عنصری که در ساخت کلروفیل به گیاه کمک می‌کند آهن است. اگر چه آهن در ترکیب کلروفیل استفاده نشده اما در سنتز کلروفیل و ساختار پروتئین عنصری ضروری است همینطور در تنفس سلولی، متابولیسم کربوهیدرات‌ها و تشکیل آنزیم‌ها هم نقش دارد. در صورتی که گیاه دچار کمبود آهن باشد، نمی‌تواند کلروفیل تولید کند. در صورت کمبود کلروفیل نیز گیاه نمی‌تواند به خوبی فتوسنتز کند و رنگ سبزی داشته باشد. 

برای این که بدانید چه زمانی به کود‌های آهن نیاز دارید، بهتر است که به ظاهر گیاه خود نگاهی بیندازید. کمبود آهن در بیشتر مواقع با زرد شدن برگ گیاهان نشان داده می‌شود. البته برای نتیجه‌گیری، بهتر است که خاک خود را آزمایش کنید تا از کمبود آهن در آن مطمئن شوید. برای برطرف کردن کمبود آهن باید خاک زهکشی و تهویه مناسبی داشته باشد. همچنین باید PH خاک را کنترل کرد و آن را کاهش داد تا جذب آهن در خاک بالا رود. زمانی که PH خاک به ۷ یا بالاتر از ۷ برسد بسیاری از گیاهان قادر به جذب آهن از خاک نمی‌باشند. به این منظور استفاده از گوگرد، اسید هیومیک و … توصیه می‌شود.  کودهای حاوی آهن از دو طریق محلول پاشی و مصرف خاکی می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

سوالات متداول

• گیاه نیتروژن خود را به چه صورت دریافت می‌کند؟

گیاه بیشتر نیتروژن مورد نیاز خود را به صورت نیترات(+NO۳) یا یون آمونیوم (+NH۴) دریافت می‌کند. جالب است بدانید که نیتروژن در جو زمین زیاده اما نمی‌تواند به طور مستقیم در دسترس گیاه قرار بگیرد یا بهتر است بگوییم گیاه نمی‌تواند از نیتروژن جوی استفاده کند.

• چه عواملی باعث کمبود نیتروژن می‌شود؟

1. ندادن کود
2. زیاد آب دادن
3. آب ندادن به مدت طولانی (باعث تنش خشکی می‌شود.)
4. تغییر در PH خاک
5. هوادهی نامناسب خاک (باعث کاهش باکتری‌های مفید خاک می‌شود.)
6. وجود علف هرز اطراف گیاه

• چه عواملی باعث کمبود منیزیم می‌شود؟

1. اسیدی بودن خاک
2. دمای پایین خاک
3. میزان آلمینیوم بالا در خاک
4. مقدار زیاد کلسیم و پتاسیم در خاک
5. آبیاری زیاد خاک

• چه گیاهانی به کمبود منیزیم حساس‌ترند؟

انگور، میوه‌جات، چغندرقند، سیب زمینی، کلزا و غلات

• تفاوت علائم کمبود آهن با کمبود منیزیم چیست؟

کمبود آهن ابتدا در برگ‌های جوان ظاهر می‌شود، ولی منیزیم در برگ‌های پیر زودتر مشاهده می‌شود.

• چه عواملی باعث کمبود آهن می‌شود؟

1. محیط های سرد
2. آهکی بودن خاک
3. تهویه‌ی نامناسب خاک
4. کمبود مواد آلی در خاک
5. کیفیت نامناسب آب آبیاری
6. مصرف بیش از حد کودهای فسفره
7. مقادیر بالای مس در خاک

نتیجه‌گیری

گیاهان برای ادامه حیات و رشد خود به مواد معدنی بسیار زیادی نیاز دارند. در بین این عناصر سه عنصر منیزیم، آهن و نیتروژن نقش بسیار مهمی در سبز بودن گیاه دارند. زیرا این سه ماده نقش بسیار مهمی را در عملکرد صحیح کلروفیل دارند و کمبود هر یک از آن‌ها می‌تواند به زرد شدن گیاه منجر شود. برای آگاهی بیشتر شما در رابطه با این که چه کودهایی برای افزایش سبزینگی گیاهان آپارتمانی مناسب است، در این مقاله به طور کامل توضیحاتی ارائه کردیم.

امروزه مواد شیمیایی گوناگون نقش‌های مهمی در زندگی ما انسان‌ها دارند. یکی از این مواد شیمیایی دی‌متیل فرمامید است که به اختصار به DMF نیز نامیده می‌شود. دی‌متیل فرمامید یکی از ماده های پرکاربرد شیمایی است که در حال حاضر در صنایع مختلف استفاده می شود. این ماده با فرمول 2NC(O)H(CH3) شناخته می شود. برای آگاهی یافتن از این که دی متیل فرمامید چیست و چه کاربرد هایی دارد، در ادامه مقاله نکات مهمی ذکر شده است. ما در این مقاله به طور کامل درمورد این ماده پر کاربرد توضیحاتی داده ایم.